Dwaallichtjes

Frederike kwam zeven jaar geleden in contact met SAVE Jeugdbescherming in verband met problemen rond het co-ouderschap met haar expartner. Nu, als cliëntambassadeur bij SAVE Jeugdbescherming, zet ze haar eigen ervaringen in om de samenwerking tussen medewerkers en cliënten te versterken. In deze blog vertelt ze over een moment in haar jeugd, toen haar ouders thuis eigenlijk ook dringend hulp nodig hadden. Als jong meisje was ze zich daar niet bewust van, ze wist niet beter. Voor de mensen om haar heen was het niet zo zichtbaar. 

Op de rieten vloertegels in mijn kleine zolderkamertje van ons rijtjeshuis zit ik op de grond. Het avondlicht schijnt naar binnen door het kleine vierkante zolderraampje. Het is de dag vóór carnaval. Dat wordt in groep 7 van mijn basisschool gevierd en ik vind het leuk. Althans, ik hou van verkleden. Ik hou van kleding en ik hou van doen alsof. Ik hou van de voelbare magie van mensen die voor één keer per jaar eens iets anders doen. De sfeer is er losser door. Deels ook uitgelaten of wild. Daar hou ik minder van. Het gehos hoeft van mij niet. De platte muziek ook niet.

Er is niet echt ruimte geweest om veel aandacht te besteden aan wat ik wil worden deze carnaval. Dat vind ik jammer. Ik durf er eigenlijk ook niet meer naar te vragen. Papa raakt steeds heel geïrriteerd als ik begin over iets wat ik graag wil. Vastberaden om er dan toch zelf maar iets van te maken probeer ik te bedenken wat ik aan wil. Met een rare mix van verbetenheid, misselijkheid en trots.

Gewoon een boeren kiel of verkleed gaan als prinses of piraat is het voor mij niet. Ik wil graag iets speciaals, want dan krijg ik misschien wel complimenten van de juffen en meesters. Dat wil ik heel graag. Mijn moeder kan prachtige kostuums maken. Vroeger deed ze dat al voor zichzelf. Voor mij en mijn zusjes heeft ze dat ook een aantal keer gedaan. Als het goed met haar ging. Dit jaar komt dat er niet van. Ze ligt alweer weken alleen maar op bed. Het is al heel laat en we moeten ook nog eten.

Stil Verlangen
Beneden vraag ik haar of ik haar lichtgele nachtpon mag hebben. Als ik haar slaapkamer inloop ruikt het er muf. Ze ligt in bed. Mama kijkt me aan met doffe ogen. Naast haar op het nachtkastje ligt een opengescheurde zak drop. Ze tilt haar lichtblauwe plastic kruik onder haar dekens uit en vraagt me of ik die opnieuw wil vullen. Maar niet te vol en of ik goed de lucht eruit wil laten voordat ik hem dichtdraai. Er gaan weken voorbij van dit soort dagen. Mama’s kruik weer warm, mijn enthousiasme bekoeld.

Uit haar kledingkast pak ik van een stapeltje perfect gevouwen kledingstukken haar nachthemd. Haar vertrouwde lichaamsgeur vermengd met wasmiddel en een vreemd maar perfect aroma afkomstig van haar zeepjesverzameling die ergens in diezelfde kast ligt. Het ruikt naar liefde. Voor mij is de nachtpon een soort van jurk. Ik trek mijn gele maillot erbij aan en duik de werkkamer van mijn moeder in. Haar werkkamer is een soort schatkamer. Hij ligt vol met spullen waaraan iedereen direct kan zien wat mijn moeder voor geweldige vrouw is. Het is de kamer van verwachting, van groei, van creativiteit. Er hangt een poster aan de muur. Het is een reproductie van Matisse. Een naakte vrouw geschilderd in rake, zwarte verfstreken met drie oranje sinaasappels met groene blaadjes eromheen. Jaren later zie ik in haar keuze voor die poster de onafhankelijke, vrije en originele kant van mijn moeder weerspiegeld.

De Kunst van Onafhankelijkheid
De kamer voelt verlaten. Het is een rare sensatie om door mijn moeders spullen te gaan. Weliswaar met toestemming, maar toch. Het voelt altijd als een voorrecht om daar te mogen zijn. Ik doe de inbouwkast open en de lamp springt aan. In die kast liggen mappen met papier en allerlei kunstbenodigdheden. Aan de andere kant van die kast, in de kamer ernaast ligt mijn moeder in bed. Uit een van de perfect georganiseerde, gelabelde Lundia-laden rechts naast de kast pak ik lijm en wat ik verder nodig heb.

Zoals dat soms gaat met ideeën is het er ineens. Ik weet precies wat ik wil gaan maken. Ik pak beneden aluminiumfolie, karton en begin vol overgave te knippen en te plakken. Tijdens het maken voel ik ergens in de verte lichte twijfel. Is dit wel stoer genoeg? Moet ik eigenlijk niet gewoon als Madonna ofzo? Of iets anders minder ongebruikelijks. Maar mijn eigen wijsheid is sterker. Ik ben een dwaallichtje.

Frederike
Cliëntambassadeur bij SAVE Jeugdbescherming